لرستان با برخورداری از ۲۲درصد معادن سنگ کشور و۳ درصد از سنگ های تزیینی جهان حائز رتبه اول معادن سنگ است همچنین با تولید سالانه ۱۲میلیون متر مربع انواع سنگ ساختمانی، رتبه دوم را در زمینه تولید این محصول در کشور دارد.
طبق آمار بیش از ۵۰۰ کارخانه سنگبری با۲۰ درصد توان تولیدی در استان وجود دارد که از این تعداد، واحدهای انگشت شماری به تکنولوژی روز دنیا برای برش وساب سنگ ها مجهز هستند و همین امر سبب شده است که بخش زیادی از تولیدات سنگ لرستان به صورت محصولات فراوری نشده از استان خارج شود.
در حالی که باید از تکنولوژی روز دنیا برای استخراج وبرش سنگ ها استفاده شود،واحدهای سنگبری استان از این مزیت بهره مند نیستند واین مساله باعث شده است که برش و ساب انواع سنگ ها در استان استاندارد و مطلوب نباشد.
این کمبود ها باعث شده است که واحدهای سنگبری در استان در زمینه صادرات ضعیف عمل کنند، زیرا کیفیت لازم برای صادرات سنگ در لرستان وجود ندارد.
با توجه به این مطلب که بازار صادرات سنگ در کشور یک بازار رقابتی است برهمین اساس واحدهای سنگبری باید مجهز به تکنولوژی روزدنیا باشند تا بتوانند ازظرفیت خود برای صادرات استفاده مطلوبی راداشته باشند.
استان با بیش از ۹۹ معدن فعال، برخورداری از ۴ میلیارد تن ذخایر پیش بینی شده و۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن ذخایر قطعی قابل استفاده، جایگاه مطلوبی در زمینه تولید و فراوری سنگ در ایران و جهان دارد، اما واقعیت این است که بهره وری مناسب و مطلوبی از ظرفیت واحدهای تولیدی سنگ در استان صورت نگرفته است.
معادن سنگ لرستان یک مزیت مهم واستراتژیک به شمار می رود که درصورت توجه ویژه به آن می تواند به یک عامل مهم در توسعه اقتصادی و همچنین ایجاد اشتغال دراستان تبدیل شود.
به نظر می رسد مدیریت تولید وصادرات سنگ دراستان باید با ارائه طرح جدیدی در زمینه تولید وصادرات ، تغییرات مناسبی را دراین حوزه ایجاد کند.
فراهم کردن شرایط و بسترهای مناسب برای بازاریابی، بازارسازی وبرندسازی سنگ صادرات لرستان و همچنین تامین منابع مالی در زمینه سرمایه ثابت واحدهای تولیدی در راستای تغییر تکنولوژی نیز از دیگرراهکارها یی است که می تواند صنعت سنگ را دراستان شکوفا کند.
در حالی که ۵/ ۲ تا۳ درصد سنگ جهان درمعادن لرستان وجود دارد، اما به دلیل نبود توازن میان استخراج وفرآوری وفرسودگی دستگاه ها وتجهیزات، تاکنون از این فرصت برای رفع بیکاری وایجاد اشتغال در استان به خوبی استفاده نشده است.
کمبود نقدینگی و نبود سرمایه درگردش واحدهای تولیدی سنگ مشکلات صادرات سنگ استان است.
استخراج سنتی وخام فروشی سنگ در لرستان، نیز ازدیگر چالش هایی است که آسیب های فراوانی به پیکره صنعت سنگ استان وارد کرده وهدر رفت این سرمایه ارزشمند را به دنبال داشته است.
یکی از این ضربه ها افتادن تجارت سنگ لرستان به دست دیگر استان های کشور است در حالی که استان با دارا بودن بالاترین نرخ بیکاری در کشورتاکنون از توانایی و ظرفیت صنعت سنگ استفاده نکرده است.
با وجود مشکلات فراوانی در حوزه صنعت سنگ استان از جمله خام فروشی، ضایعات بالا و نبود تکنولوژی روز ولی معادن سنگ لرستان ۲۷درصد از کل سنگ کشور را تامین می کنند.
با توجه به وجود ذخایرمتعدد سنگ استان، در صورت برنامه ریزی مدون برای استخراج و بهره وری، این بخش می تواند نقش موثری درحوزه ایجاد اشتغال و تولید ناخالص ملی دراستان داشته باشد.
ورود موثر بخش خصوصی و تغییرنگرش در حوزه تولید وصادرات صنعت سنگ استان از دیگر راهکارهایی است که می تواند باعث استفاده مطلوب ازاین ظرفیت مهم دراستان شود.
درهر حال توجه به داشته ها وظرفیت های استان می تواند گام مهمی در پیشرفت وتوسعه اقتصادی و به تبع آن کاهش بیکاری باشد.
امید است مسئولان ارشد استان اقداماتی درزمینه فراهم آوردن بستر مناسب برای استفاده هرچه مطلوب تر از صنعت سنگ استان به عمل بیاورند تا سهم صادرات استان از این محل زمینه رونق اقتصادی استان را مهیا کند.
مهدی رضاپور-خرم آباد
